İhracatta Zorunlu Standart Ve Kalite Kontrollerinin Risk Esaslı Yapılması Amacıyla Firmaların Sınıflandırılmasına Dair Dış Ticarette Standardizasyon Tebliği

Dış Ticaret Müsteşarlığınca 29.01.2011 tarih ve 27830 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2011/18 sayılı  “İhracatta Zorunlu Standart Ve Kalite Kontrollerinin Risk Esaslı Yapılması Amacıyla Firmaların Sınıflandırılmasına Dair Dış Ticarette Standardizasyon Tebliği”  yayım tarihinden 10 (on) gün sonra yürürlüğe girmek üzere yayımlanmıştır.

          Söz konusu tebliğ ile 31/12/2003 tarihli ve 25333 sayılı (3. Mükerrer) Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Dış Ticarette Teknik Düzenlemeler ve Standardizasyon Yönetmeliği ekinde yer alan ürünlerin, pamuk hariç olmak üzere, ihracatta risk esaslı yapılacak zorunlu standart ve kalite kontrollerinde, gerektiğinde veri olarak kullanılmak üzere, ihracatçı firmaların sınıflandırılmasına ilişkin usul ve esasları düzenlenmiştir.

          Tebliğ, zorunlu standart ve kalite kontrollerine konu olan ürünlerin hangi sıklıkta ve ne şekilde denetime tabi tutulacağının belirlenmesi amacıyla, bu ürünleri ihraç eden firmaların sınıflarına göre taşıması gereken asgari özellikleri, sınıfı belirlenen firmaların hak ve yükümlülükleri ile takip şartlarına ilişkin düzenlemeleri kapsamaktadır.  

          Söz konusu tebliğde geçen tanımlar ve ihracatçı firma sınıflandırmasına ilişkin başvuru sürecine ilişkin usul ve esaslar aşağıdaki şekilde belirlenmiştir.

          1-Tanımlar

a) Bölge Müdürlüğü: Müsteşarlığın Bölge Müdürlüklerini,

b) DTVS: Dış Ticarette Teknik Düzenlemeler ve Standardizasyon mevzuatı uyarınca gerçekleştirilen izin ve uygunluk işlemlerinin elektronik ortamda ve risk esaslı olarak yerine getirilmesi amacıyla kurulan web tabanlı Dış Ticaret Veri Sistemi’ni,

c) Döner Sermaye İşletmesi: Müsteşarlık Döner Sermaye İşletmesini

ç) Firma: Standardı ihracatta zorunlu uygulamada bulunan ürünlerin üretimini ve/veya işlenmesini ve ihracatını yapan firmaları,

d) Komisyon: Firmaların sınıflandırma başvurularını değerlendirmek üzere Bölge Müdürlüğü tarafından en az iki kişiden oluşturulan ekibi,

e) Kalite Sistem Belgesi: Bir ürün veya hizmetin sağlanmasına yönelik olarak kalite konusunda istenen gereklerin yerine getirildiğini gösteren ISO, HACCP, GAP, TKDYB vb. belgelerden biri veya bir kaçını,

f) Müsteşarlık: Dış Ticaret Müsteşarlığını,  

g) Teknik personel: 06/06/2009 tarihli ve 27250 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Ticari Kalite Denetim Yeterlik Belgesi Verilmesinde Uygulanacak Esaslara İlişkin Tebliğ”de tanımlanan Sorumlu Denetçiler dahil, ürünün standardına uygun olarak hazırlanmasını sağlayacak en az ön lisans seviyesinde eğitime sahip firma sahibi veya çalışanını,

ğ) Tesis: 31/12/2003 tarihli ve 25333 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Dış Ticarette Teknik Düzenlemeler ve Standardizasyon Yönetmeliği kapsamı ürünlerin ilgili standarda uygun olarak hazırlanmasına elverişli, teknik personel istihdam edilen, ürünün işlenmesinde gerekli teknik donanıma sahip depo, makine, üretim bandı vb. yapı ve teçhizatları,

ifade etmektedir.  

2-Sınıflandırma

İhracatta zorunlu standart ve kalite kontrollerine konu ürünlerin hangi sıklıkla ve ne şekilde fiili denetime tabi tutulacağının belirlenmesi amacıyla ihracatçı firmalar aşağıdaki şekilde sınıflandırılacaktır. Koşulları “A” veya “B” sınıflarından birine uymakla birlikte henüz bu Tebliğ kapsamında başvuru yapmamış ya da başvuru yapmakla birlikte sınıflandırılmamış firmalar “C” sınıfı olarak kabul edilecektir. Bu şekilde yapılacak sınıflandırma, yalnızca Dış Ticarette Teknik Düzenlemeler ve Standardizasyon Yönetmeliği kapsamında gerçekleştirilen ihracatta zorunlu standart denetimlerinin risk esaslı gerçekleştirilmesinde veri amaçlı kullanılacaktır.

SINIF	AÇIKLAMA
A	En az bir Kalite Sistem Belgesine sahip ve tesis sahibi olan firmalar
B	Yalnızca tesis sahibi olan firmalar
C	A veya B sınıflarına girmeyen firmalar

 

3-Sınıflandırma Başvurular

Sınıflandırma başvurusunun tebliğ ekinde yer alan Ek–1 formu ile üretim tesisinin bulunduğu ilin bağlı olduğu Bölge Müdürlüğüne yapılması gerekmektedir.  Sınıflandırmaya yönelik başvurularda;

a) Mevcut ise Kalite Sistem Belgesinin onaylı örneği,

b) İhraç edilen ürünlerin üretimiyle ilgili Kapasite Raporu (Ticaret ve/veya Sanayi Odalarınca tasdikli) veya Kapasite Raporu düzenlenmeyen üretim faaliyetleri için ilgili kurumdan alınan belge (aslı veya ilgili kurumca tasdikli örneği),

c) Teknik ve laboratuar personelinin istihdam edildiğini gösteren başvuru tarihi itibarı ile son 3 aylık Sosyal Güvenlik Kurumu Bildirgesi,

ç) İhracatçı Birliğine üye olduğuna dair belge,

gerekmektedir.

Başvuruda vergi numarası esas alınacağından her vergi numarası için ancak bir sınıflandırma yapılabilecektir. Bu itibarla, bir firmanın vergi numarası bünyesinde faaliyet gösteren birden çok tesisinin aynı başvuru kapsamında birlikte değerlendirilmesi gerekmektedir. Firma bünyesinde birden fazla tesis ve işletmenin farklı illerde faaliyet göstermesi durumunda, firma kendisi için uygun olan Bölge Müdürlüğüne başvurabilecektir.

4-Başvuruların Değerlendirilmesi

Bölge Müdürlüğünce yapılan ön incelemenin olumlu olması halinde, sınıflandırma başvurusu değerlendirilmek üzere en kısa süre içinde Komisyon’a havale edilerek firmanın sınıfının tespiti için Komisyon tarafından firmanın sunduğu belge ve bilgiler ile yerinde yapılan inceleme sonucunda firmanın;

a) Bu Tebliğ’de tanımlanan tesise sahip olduğunun ve yeterli teknik personel istihdam ettiğinin,

b) Ürünlere dair ilgili standardın gerektirdiği kimyasal ve fiziksel analizleri gerçekleştirebilecek laboratuar ve teçhizatı bulundurduğunun,

c)   Kimyasal ve fiziksel analizleri yapabilecek, çalıştıkları alanlarla ilgili olarak dört yıllık yükseköğretim lisans programını tamamlamış laboratuar elemanı istihdam ettiğinin,

belirlenmesi yapılacaktır. Firmanın “A” veya “B” sınıfında değerlendirilebilmesi için firma bünyesinde farklı yerlerde faaliyet gösteren tesislerin tamamı ilgili sınıfa dair şartları sağlamak zorundadır.

5-Firmanın sınıflandırılması, Sınıflandırmanın süresi ve değişiklik başvurusu

Başvuru değerlendirmesinin sonucunda komisyonun olumlu görüşüne ve firmanın ilgili sınıfa dair taşıdığı şartlara göre firma sınıflandırılması yapılacaktır. Firmanın sınıfı gerekli şartları sağladığı sürece geçerli olacaktır.

Diğer yandan, firmanın bulunduğu sınıfın değişmesine neden olacak değişikliklerin (firmanın bir veya birden fazla tesise ait Kalite Sistem Belgesinin yenilenmemesi ve/veya iptali, teknik personel istihdam etmemesi v.b.) derhal ilgili Bölge Müdürlüğüne bildirilmesi gerekmektedir.Bu kapsamda firmanın sınıfının bu Tebliğ hükümlerince yeniden belirlenmesi gerekmektedir. 

Öte yandan firma, sınıflandırmanın iptali ve/veya değişikliği için başvuruda bulunabilir.  Sınıf değişikliği başvurusunda daha önce sunulan ve geçerliliği devam eden belgeler tekrar aranmayacaktır. Firmanın sınıfına ilişkin her türlü değişiklik ve bildirim işlemleri, sınıflandırma için ilk başvuru yapılan Bölge Müdürlüğü nezdinde takip edilerek sonuçlandırılacağından bu kapsam yapılacak her türlü başvurunun ilk başvurunun yapıldığı Bölge Müdürlüğüne yapılması gerekmektedir.

6-Sınıflandırmanın izlenmesi

Firmaların sınıfları itibariyle taşıması gereken koşulların sürekliliğini temini amacıyla, firmanın tesisi ve laboratuarı ile teknik personeli ilgili Bölge Müdürlüğünce yılda en az bir kez olağan denetime tabi tutulacak olup olağan denetimler dışında, ihracat denetimlerindeki performansa bağlı olarak ve diğer bilgiler çerçevesinde gerektiğinde firmalar ayrıca denetlenebilecektir. Denetimlerde bu Tebliğ’de belirtilen koşulların yerine getirilmediği ya da devam etmediğinin anlaşılması halinde, firmanın sınıfı ilgili Bölge Müdürlüğünce uygun şekilde değiştirilebilecektir. Firmaların denetlenmesi neticesinde hazırlanan raporlar, altı ayda bir Müsteşarlığa (Dış Ticarette Standardizasyon Genel Müdürlüğü) iletilecektir.

7-Sorumluluk

Tebliğ kapsamında sınıflandırılan ihracatçı firmalardan “A” ve “B” sınıflarına sahip firmaların aşağıdaki sorumlulukları yerine getirmesi gerekmektedir.

a) Ürünlerini ilgili mevzuata uygun olarak hazırlamak,

b) İhracatta zorunlu standart ve kalite kontrollerinin risk esaslı olarak yapılacak olması nedeniyle, ihraç edilen ürünlere dair ilgili mevzuatın öngördüğü analiz sonuçlarını 5 yıl süreyle saklamak,

c) Sınıfının değişmesine esas teşkil eden koşullardaki değişikliği ilgili Bölge Müdürlüğüne derhal bildirmek,

ç)    Müsteşarlıkça istenebilecek her türlü bilgi ve belgeyi temin etmek,

d) Denetimle görevlendirilen personele tesis ve laboratuarda yapacakları incelemelerde her türlü yardım ve kolaylığı sağlamak,

e) Müsteşarlığın düzenleyeceği eğitim programlarına ilgili firma personelinin katılımını sağlamak.

Söz konusu tebliğ kapsamında firma sınıflandırılması başvuru formu ekte yer almaktadır.

Ek–1

Başvuru Formu

…../…../ 20...

T.C.

BAŞBAKANLIK

DIŞ TİCARET MÜSTEŞARLIĞI

……………………. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ

DTS Denetmenleri .....................................Grup Başkanlığı’na

…………..

 

8/10/2010 tarihli ve 27733 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 2010/41 sayılı Dış Ticaret Veri Sistemine İlişkin Dış Ticarette Standardizasyon Tebliği çerçevesinde, Dış Ticarette Teknik Düzenlemeler ve Standardizasyon Yönetmeliği ekinde yer alan ürünlerin, ihracatta risk esaslı yapılacak zorunlu standart ve kalite kontrollerinde, gerektiğinde veri olarak kullanılmak üzere firmamızın tabi olacağı sınıfın belirlenmesi hususunda bilgileri ve gereğini arz ederiz.

Firma Yetkilisi

Adı Soyadı

İmza

Firma Kaşesi